Dach jest niezbędnym zwieńczeniem konstrukcji domu. Powinien podkreślać jego styl i zapewniać stabilną ochronę. Od kształtu dachu zależy rodzaj więźby dachowej. Planując budowę domu, warto zastanowić się, jaki dach wybrać, zwracając uwagę nie tylko na jego estetykę. Trzeba ponadto zdecydować, czy zlecić wykonanie więźby dachowej na miejscu, czy też zakupić wiązary prefabrykowane, wykonane na wymiar i dostarczone na plac budowy.

Przepisy mogą ograniczać wybór dachu

Budowa domu musi być zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Wszelkie ograniczenia z tym związane znajdziemy w warunkach zabudowy działki. Mogą one ograniczać maksymalną wysokość budynku, kształt dachu i kąt nachylenia połaci dachu, rozpiętość dachu i jego ułożenie w stosunku do granic działki, sposób wykorzystania poddasza albo rodzaj i kolor pokrycia dachowego. Większych ograniczeń powinniśmy się spodziewać w obszarach chronionego krajobrazu oraz na terenach wiejskich, w których rozwinęła się tradycyjna regionalna architektura.

Kształt dachu a koszty

Konstrukcja dachu musi być stabilna i wytrzymała, zapewniająca osłonę przed warunkami atmosferycznymi oraz chroniąca dom przed utratą ciepła z wnętrza budynku. Im większa połać dachu i im bardziej skomplikowana jego konstrukcja, tym większe ryzyko powstawania mostków termicznych i nieszczelności. Skomplikowana konstrukcja dachu to nie lada wyzwanie dla ekip budowlanych. Oznacza to dłuższy czas i wyższe koszty montażu. Brak doświadczenia ekipy budowlanej we wznoszeniu tego typu konstrukcji może później skutkować wyższymi rachunkami za energię, problemami z przeciekaniem i zawilgoceniem oraz częstymi naprawami dachu.

Inne artykuły:  Drzwi techniczne - czyli jakie?

Rodzaje dachów

W Polsce najczęściej wznoszone są domy jednorodzinne z dachem dwuspadowym lub czterospadowym. Dach dwuspadowy może być symetryczny lub niesymetryczny, gdy połać z jednej strony kalenicy jest inna niż połać po stronie przeciwnej. Dachy czterospadowe spotykamy na budynkach na planie kwadratu (dach namiotowy) lub prostokąta (dach kopertowy). Rzadziej spotykane są dachy pulpitowe (jednospadowe), naczółkowe (są podobne do dwuspadowych, ale mają ścięte narożniki), kolebkowe albo płaskie (o minimalnym spadku zapewniającym odpływ wody) oraz dachy o dwóch stopniach nachylenia: mansardowe (w części górnej dach ma mniejsze nachylenie niż w części dolnej) i półszczytowe (górna część dachu jest bardziej stroma niż dolna). Dach płaski był przez lata kojarzony z klockowym budownictwem z czasów socjalizmu, ale obecnie wraca do łask za sprawą nowoczesnych projektów architektonicznych. Efektowne, ale bardzo skomplikowane są dachy wielopłaszczyznowe.

Rodzaje więźby dachowej

Ze względu na dominujące kształty dachów w budownictwie jednorodzinnym najczęściej stosuje się więźbę krokwiową, krokwiowo-jętkową oraz płatwiowo-kleszczową. W przypadku dachów o skomplikowanej konstrukcji więźba dachowa jest połączeniem wspomnianych wcześniej typów. Najprostszym typem konstrukcji dachu jest więźba krokwiowa. Krokwie wspierają się na murłatach i łączą w kalenicy. Taka konstrukcja nadaje się do dachów o rozpiętości do 7 m i nachyleniu 30-50º. Przy większych rozmiarach dachu krokwie są wzmacniane poziomymi jętkami, które są mocowane mniej więcej w 1/3 odległości od kalenicy. Przy jeszcze większej rozpiętości dachu i mniejszym kącie nachylenia konstrukcję wzmacniają płatwie, czyli poziome belki wsparte na słupach, które przenoszą obciążenia z krokwi na strop oraz kleszcze spajające krokwie położone na przeciwległych stronach dachu.

Inne artykuły:  Impregnowane płyty gipsowo-kartonowe – zielone płyty gk w kuchni i łazience

Jakość więźby dachowej

Duży wpływ na wytrzymałość więźby dachowej ma jakość zastosowanej tarcicy drewnianej. Drewno użyte do wykonania więźby dachowej musi być dobrze wysuszone i zaimpregnowane. W przeciwnym razie może dojść do jego zawilgocenia, skręcania i odkształcania. Źle zabezpieczone drewno może być atakowane przez szkodniki oraz choroby grzybicze i pleśń. Montaż więźby dachowej wykonuje na miejscu budowy ekipa ciesielska, ale zdarza się niejednokrotnie, że zadania to wykonuje ekipa budowlana wznosząca cały dom od podstaw. Łatwo wtedy o popełnienie istotnych błędów montażowych. Alternatywą dla tradycyjnie wznoszonej więźby dachowej może być więźba prefabrykowana. Wiązary prefabrykowane w Kasmo wykonuje się według podanych wymiarów w hali produkcyjnej z odpowiednio wysuszonego i zaimpregnowanego drewna. Co prawda koszt zakupu więźby dachowej jest wyższy niż w przypadku metody tradycyjnej, jednak skraca się czas budowy i czas zatrudnienia ekipy budowlanej.